Herken je dit? Je bent met iets bezig en voor je het weet, zit je in wat anders. Zonder aandacht. Dat is het gevoel van ‘te druk zijn’ en je opgejaagd voelen. Ik betrap me hier meestal op als ik de dagen daarvoor behoorlijk vol ben geweest. De boog heeft gespannen gestaan en ik heb daarna niet heel bewust een moment van rust genomen. Als dan de rust terugkeert, en ik een joggingbroek-thuiswerkdag heb, dan kan ik me gek genoeg – juist dàn – niet goed op één ding concentreren. Mijn hersenen lijken dan wel gewend aan die overactieve modus en blijven nog een tijdje doorspringen. Zo tegen het eind van het jaar lijken meer mensen hier last van te hebben. Goed om eens mijn 5 tips te delen.

Nederlanders zijn ‘te druk’

De helft van de Nederlanders is ‘te druk’, zegt het Sociaal Cultureel Planbureau dat afgelopen week met het rapport ‘Alle ballen in de lucht’ kwam. Een onderzoek over de tijdsbesteding in Nederland en de samenhang met kwaliteit van leven. Gevoelens van tijdsdruk komen het meest voor bij vrouwen, hoger opgeleiden en bij ouders van thuiswonende kinderen. En ik val onder alle 3.

Dan overkomt het me dus. Op zo’n rustige dag, als de storm is gaan liggen. Dan heb ik me voorgenomen om een paar dingen te doen en voor ik het weet vlieg ik daar steeds uit, hop ik vluchtig van het een naar het ander. Nog even die mail beantwoorden waar ik gister niet aan toegekomen was. Linkedin checken op updates. Al een appje terug van deze of gene? Even kijken.

STOP! Want het effect is: ik doe van alles maar kom nergens écht aan toe.

De illusie van externe factoren

Vaak denk ik dat de oplossing zit in externe factoren. Even mijn mobiel uitschakelen, Twitter en LinkedIn afsluiten. Kopje thee en concentreren maar! Maar dat is een illusie. Zelfs zonder externe prikkels, maken mijn hersenen op dergelijke dagen niet meteen een ‘zachte landing’. Ik kan mijn aandacht nergens bijhouden. Het zit in mij. Mijn hersenen zijn het ontwend. Het leven gaat vliegensvlug tegenwoordig en we zijn eraan gewend dat we ons met 10 dingen tegelijk bezighouden. Maar we weten al langer dat we dat helemaal niet kunnen! Mijn kinderen herinneren mij er vaak genoeg aan: “Mam, zet die telefoon uit. Je kunt zo niet luisteren.” En deze is pas 5. Dan zou ik toch beter moeten weten?

De kracht van aandacht

En ik weet ook beter. Ik weet dat je je mind kunt trainen. Net als je lijf. En dat doe ik tegenwoordig ook. En geloof me, als je dat eenmaal ontdekt hebt, wil je niet meer anders! Het belangrijkste dat je ervoor nodig hebt is: aandacht. Onverdeelde aandacht. Je zult een soort tegenwicht moeten bieden aan de ‘vluchtigheidsverslaving’. Je moet je hersenen weer leren om traag te zijn. In de stilte. Ontspannen in het hier en nu. En de gejaagdheid loslaten. Als je dat doet, zal je al snel voelen hoe lekker dit is. En hoeveel kwaliteit van leven je dit oplevert. Een heel prettig gevoel van rust ontstaat er dan. En een nieuwe verslaving ligt op de loer. Die van de kracht van aandacht.

5 tips voor ‘Slow activity’

Eigenlijk is dit voor mij een lichte herontdekking van ‘mindfulness’. Het open en bewust aanwezig zijn in het huidige moment. Ik wist al langer dat dit een noodzakelijk tegenwicht voor mij is in de hectische maatschappij van nu. Ik deel graag mijn 5 tips voor als je te druk bent:

• Bouw met regelmaat iets in wat echt tijd een aandacht vraagt. Iets waardoor je vertraagt. Een ‘slow activity’. Iets waar concentratie voor nodig is, terwijl het tegelijkertijd ontspant. Een paar hoofdstukken lezen uit een boek bijvoorbeeld. En dan daarna nog precies weten wat je gelezen hebt. Een uur Lego bouwen met je kind. Of een moeilijke sudoku maken. Geloof me, dit soort focus geeft rust in je hoofd.
• Mediteer en adem. Zorg dagelijks voor een vast moment van meditatie. Bijvoorbeeld bij het wakker worden. Of vlak voor je naar bed gaat. Een kwartier mediteren en een ademhalingsoefening kan al helpen om te leren hoe je contact kunt maken met het ‘hier en nu’.
• Eet gezond, daarmee blijf je vitaal. De suikers die je niet eet, hoeft je lijf ook niet te verwerken. En maak met onverdeelde aandacht die gezonde maaltijd klaar. Dan heb je meteen weer een mindful momentje te pakken op de dag. 😉
• Beweeg voldoende. Sinds een maand ga ik iedere zaterdag naar pilates. En dat uur is een ware weldaad. Met niets anders bezig zijn dan met die kleine spiertjes in mijn lijf waarvan ik niet eens wist dat ik ze had…. Zoek iets wat jij fijn vindt. Een lange wandeling. Baantjes trekken. Maakt niet uit. Beweeg.
• En slaap. Voldoende slaap. Een uur voor het naar bed gaan niks actiefs meer doen en geen beeldschermen. Zorg dat je minimaal 7 tot 8 uur slaapt per nacht.

Oké, nog eentje dan. Tip nummer 6 als (kerst)bonus!

• Wees matig met alcohol (ik ga ervan uit dat weinigen onder ons nog roken). Lastig, in de decembermaand, ik weet het. Maar ik ben echt fitter, als ik dat wijntje laat staan.

Al deze vormen van aandacht, zorgen ervoor dat je lichaam en hersenen er weer aan wennen om ergens bij stil te staan. En die gewenning werkt door in alle activiteiten die je doet op een dag. Als je je dán toelegt op die ene taak, dan zullen je gedachten niet steeds naar wat anders vliegen. Dan blijf je in het hier en nu. Je zult merken dat je na verloop van tijd met meer aandacht in meetings zit. Beter kunt luisteren in gesprekken. Of makkelijker een langer stuk tekst tot je kan nemen. Je bént er meer. Dat is niet alleen voor jezelf fijn, anderen voelen dat ook. En: de kwaliteit van je werk zal omhoog gaan.

Voor iedereen: een fijne afsluiting van het jaar, met aandacht.